Xem toàn bộ tài liệu Lớp 6 – Kết Nối Tri Thức: tại đây
Hoạt động 1 trang 103 Toán lớp 6 Tập 1 – Kết nối tri thức với cuộc sống:
Đặt chiếc chong chóng màu đỏ có hai cánh trên mặt giấy. Dùng bút màu xanh tô theo viền của chong chóng để đánh dấu vị trí ban đầu của nó và ghim chong chóng tại điểm O (màu vàng). Quan sát chong chóng quay xung quanh điểm O như dưới đây (H.5.6)
Sau khi quay đúng một nửa vòng, chong chóng lại khớp với viền màu xanh đã đánh dấu. Ta nói chong chóng này sau khi quay nửa vòng “chồng khít” với chính nó ở vị trí trước khi quay (H.5.6)
Lời giải:
Quan sát chong chóng quay xung quanh điểm O như hình trên.
Hoạt động 2 trang 104 Toán lớp 6 Tập 1 – Kết nối tri thức với cuộc sống:
Tương tự như vậy, ta quan sát hình tròn (H.5.7a), hình chong chóng ba cánh (H.5.7b) và hình chong chóng bốn cánh (H.5.7c) lúc đầu và sau khi quay nửa vòng quanh điểm O như dưới đây.
Trong ba hình trên, sau khi quay nửa vòng quanh điểm O, hình nào “chồng khít”
với chính nó ở vị trí trước khi quay?
Lời giải:
Trong ba hình trên: hình tròn, hình chong chóng bốn cánh (hình a) và hình c)) có chung tính chất: Có điểm O sao cho khi quay chúng nửa vòng quanh O thì hình thu được chồng khít với chính nó ở vị trí ban đầu (trước khi quay).
Luyện tập 1 trang 104 Toán lớp 6 Tập 1 – Kết nối tri thức với cuộc sống:
1. Đoạn thẳng là một hình có tâm đối xứng. Tâm đối xứng của nó là điểm nào?
2. Những chữ cái nào dưới đây có tâm đối xứng? Hãy dự đoán tâm đối xứng của chúng, rồi kiểm tra điều đó bằng cách quay hình nửa vòng.
3. Những hình nào dưới đây có tâm đối xứng?
Lời giải:
1. Đoạn thẳng là một hình có tâm đối xứng. Tâm đối xứng của đoạn thẳng là trung điểm của nó.
2. Dự đoán chữ H, N, X có tâm đối xứng, kiểm tra bằng cách quay hình nửa vòng.
3. Biển báo a), c) có tâm đối xứng
Thực hành 1 trang 105 Toán lớp 6 Tập 1 – Kết nối tri thức với cuộc sống:
Gấp đôi từ giấy hai lần theo Hình 5.8a. Cắt tờ giấy gấp theo một đường như Hình 5.8b. Mở phần cắt được ra ta có một hình bông hoa bốn cánh (H.5.8c).
Gọi giao điểm của hai nếp gấp là O. Cố định điểm O bằng đinh ghim để có thể quay hình đó quanh O.
Bằng cách quay hình nửa vòng quanh O, em hãy kiểm tra xem điểm O có phải là tâm đối xứng của hình không.
Lời giải:
Khi quay hình nửa vòng quanh O ta được 1 hình chồng khít với hình ban đầu. Do vậy điểm O là tâm đối xứng.
Hoạt động 3 trang 105 Toán lớp 6 Tập 1 – Kết nối tri thức với cuộc sống: Cắt một hình bình hành bằng giấy. Bằng cách quay hình bình hành một nửa vòng quanh giao điểm của hai đường chéo, hãy cho biết giao điểm này có là tâm đối xứng của hình bình hành không.
Lời giải:
Giao điểm của hai đường chéo là tâm đối xứng của hình bình hành vì khi quay hình nửa vòng quanh điểm đó ta được 1 hình chồng khít với hình ban đầu.
Hoạt động 4 trang 105 Toán lớp 6 Tập 1 – Kết nối tri thức với cuộc sống: Bằng cách làm tương tự HĐ 3, em hãy chỉ ra tâm đối xứng của mỗi hình dưới đây (nếu có)
Lời giải:
+) Tâm đối xứng của hình vuông là giao điểm của hai đường chéo.
+) Tâm đối xứng của hình chữ nhật là giao điểm của hai đường chéo.
+) Tâm đối xứng của hình lục giác đều là giao điểm của ba đường chéo chính.
+) Tâm đối xứng của hình thoi là giao điểm của hai đường chéo.
Luyện tập 2 trang 106 Toán lớp 6 Tập 1 – Kết nối tri thức với cuộc sống: Vẽ lại các hình bên vào giấy kẻ ô vuông rồi vẽ thêm để được một hình nhận điểm O là tâm đối xứng.
Lời giải:
+) Dùng thước thẳng (hoặc nhìn lưới ô vuông) để xác định các điểm đối xứng với các đỉnh của phần hình đã cho qua điểm O rồi nối chúng lại với nhau một cách thích hợp.
Hình nhận điểm O làm tâm đối xứng là:
Thực hành 2 trang 106 Toán lớp 6 Tập 1 – Kết nối tri thức với cuộc sống:
Ứng dụng tính đối xứng trong nghệ thuật cắt giấy
Cắt hình cỏ bốn lá theo hướng dẫn sau:
1. Chuẩn bị một mảnh giấy hình vuông kích thước 4 cm x 4 cm. Gấp đôi mảnh giấy hai lần sao cho các cạnh đối diện của nó trùng lên nhau (H.5.9a)
2. Vẽ theo Hình 5.9b rồi cắt theo nét vẽ, sau đó mở ra ta được hình cỏ bốn lá (H.5.9c)
Lời giải:
Thực hành vẽ hình theo hướng dẫn trên.
Thử thách nhỏ trang 106 Toán lớp 6 Tập 1 – Kết nối tri thức với cuộc sống: Em hãy dự đoán tâm đối xứng của các hình sau:
Lời giải:
Em có thể dự đoán tâm đối xứng của các hình bằng cách hình dung hình đó quay nửa vòng quanh một điểm, hoặc lấy trung điểm của đoạn thẳng nối hai điểm đối xứng trên hình.
Dự đoán:
+) Tâm đối xứng của ngôi sao sáu cánh là giao điểm 2 đường thẳng nối 2 điểm đối diện.
+) Tâm đối xứng biểu tượng của hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á là tâm hình tròn.
+) Tâm đối xứng bông tuyết là tâm của bông tuyết.
Bài 5.5 trang 107 Toán lớp 6 Tập 1 – Kết nối tri thức với cuộc sống: Trong các hình dưới đây, hình nào có tâm đối xứng?
Lời giải:
Trong các hình trên, hình a), c), d) có tâm đối xứng:
Bài 5.6 trang 107 Toán lớp 6 Tập 1 – Kết nối tri thức với cuộc sống: Trong mỗi hình dưới đây, điểm O có phải là tâm đối xứng không?
Lời giải:
Những hình mà điểm O là tâm đối xứng là: a), c)
Bài 5.7 trang 107 Toán lớp 6 Tập 1 – Kết nối tri thức với cuộc sống: Hình nào dưới đây có tâm đối xứng? Em hãy xác định tâm đối xứng (nếu có) của chúng.
Lời giải:
Những hình có tâm đối xứng là: hình a) và hình b)
Phác họa tâm đối xứng của các hình:
Bài 5.8 trang 107 Toán lớp 6 Tập 1 – Kết nối tri thức với cuộc sống: Em hãy trình bày các bước gấp và cắt giấy như trong Thực hành 2 (cắt hình cỏ bốn là) ở mục 2 để gấp và cắt hình bên.
Lời giải:
Cắt hình theo hướng dẫn sau:
1. Chuẩn bị một mảnh giấy hình vuông kích thước 4 cm x 4 cm. gấp đôi mảnh giấy hai lần sao cho các cạnh đối diện của nó trùng lên nhau như hình dưới.
2. Vẽ theo hình dưới rồi cắt theo nét vẽ, sau đó mở ra ta được hình cần vẽ:
Bài 5.9 trang 107 Toán lớp 6 Tập 1 – Kết nối tri thức với cuộc sống: Vẽ lại các hình sau vào giấy kẻ ô vuông rồi vẽ thêm để được một hình nhận điểm O là tâm đối xứng.
Lời giải:
+) Dùng thước thẳng (hoặc nhìn lưới ô vuông) để xác định các điểm đối xứng với các đỉnh của phần hình đã cho qua điểm O rồi nối chúng lại với nhau một cách thích hợp
Vẽ hình để mỗi hình nhận điểm O là tâm đối xứng:
Bài 5.10 trang 107 Toán lớp 6 Tập 1 – Kết nối tri thức với cuộc sống: An gấp những mảnh giấy kích thước 3 cm x 5 cm lần lượt theo chiều ngang và chiều dọc rồi cắt như những hình sau. Theo em, khi mở những mảnh giấy này, An sẽ nhận được chữ gì?
Lời giải:
Khi mở những mảnh giấy này, An nhận được:
a) Chữ H
b) Chữ O.